එබෝලා රෝගියා | දෙවන කොටස - කොන්ටෙයාන්ස්

2016 බක් මස 01 වනදා

එබෝලා රෝගියා | පළමු කොටස - ලේගෝස්, නයිජීරියාව

මෙයින් සියවස් කිහිපයකට පෙර, මේරි තෙරේසා නම් වූ කන්‍යා සොයුරියකගේ ඊනියා සත්‍යවාදී බව වෙනුවෙන්, ක්‍රිස්තියානා නම් වූ අහිංසක අසරණ කාන්තාවක් සිය දිවි පූජා කළ කොන්ටෙයාන්ස් නගරය ඔබට මතකද? නොනැවතී භ්‍රමණය වන ධරණි තලයෙහි වසන සියල්ලන්ටම පොදු සදාතනික ධර්මතාවයන්ට හසු වෙමින්, අනේක විද හැල හැප්පීම්, සිද්ධි දාමයන් ඔස්සේ කොන්ටෙයාන්ස් නම් වූ ඇය, අද පවතින ස්ථානයට පැමිණ සිටියාය. යුරෝපයේ ඈත කොනෙක හුදෙකලාව පිහිටා තිබුණද, මුලින් යුරෝපය හරහාත්, පසුව මුලු ලොව පුරාත් හමා ගිය පුනරුදයේ බලපෑමෙන් ඇය පමණක් කෙසේ ගැලවී සිටින්නද? එනයින් නව සියවසකට පා තැබීම, වසරකට පෙර සිදු කළ ක්‍රි.ව. 2000 දි ඇය සැලකිය යුතු දියුණුවක් ලබා සිටියාය. එය සමාජ, ආර්ථික, දේශපාලන, අධ්‍යාපන, සෞඛ්‍ය ආදී මෙකී නොකී සියලු අංශ කෙරෙහි බලපෑ වෙනසකි. කොටින්ම, වර්තමාන කොන්ටෙයාන්ස් හීදී දේව මෙහෙයකින් පසු මිනිසුන් එල්ලා මැරීම වැනි තිරශ්චීන දර්ශන දැකීමට ඔබට නොහැකි වනවා ඇත. එහෙත් මහදවාලේ කෙරෙන මංකොල්ලයන්ද, මිනිස් ඝාතන වලින්ද, ස්ත්‍රී දූෂණ, ගබ්සා කිරීම්, අපචාර, සංහාර, වංචා, මැරකම්, තක්කඩිකම්, පගා ගැහීම්, අල්ලස් ගැනීම්, කප්පම් ගැනීම්, ගස් බැඳීම්, දණ ගැස්සවීම වලින් ඇය සම්පූර්ණව ප්‍රවීණත්වයක් ලබා සිටියාය. එදා කොන්ටෙයාන්ස් හී අහිංසක ජනතාව ප්‍රසිද්ධියේ කෙරෙන එල්ලා මැරීම් වලින් ලද රහසිගත සතුට මිශ්‍ර ආනන්දය, වර්තමාන කොන්ටෙයාන්ස් ජනතාව මෙම සිදුවීම් ඔස්සේ ලබන්නට පුරුදුව සිටියහ. සිය, අහිංසක, සුචරිතවාදි ජනතාවගේ මෙම අහිංසක මනදොළ කෙරෙහි මනා අවබෝධයකින් සමන්විත වූ කොන්ටෙයාන්ස් හී  ඊනියා ජනමාධ්‍ය, එම සිදුවීම් පුනරුච්චාරණය කෙරෙමින් සිටියේ ජනතාවගේ සතුට සිය ලාභය වූ බැවිනි. ජනතාවගේ සතුට සිය පරම සැපය සේ සැලකූ කොන්ටෙයාන්ස් පාලකයන් විසින් මෙම අවකල් පාලනය කිරීමෙහි ලා උත්සුක නොවුයේ හුදෙක් ජනතාවගේ සතුටට බාධා කිරීමේ පාප කර්මයෙන් ගැලවීම සඳහා මිස තමන් හට ඒ සඳහා වූ නොහැකියාව නිසාවත්, ඒ වෙත ඇති තමන්ගේ සබදකම් නිසාවත් නොවුණේය. වත්මන් කොන්ටෙයාන්ස් හී තත්ත්වය එසේයැ.


කොන්ටෙයාන්ස් වරාය, කලාපයේ ප්‍රමුඛ ස්ථානයක් දිනූ වරායකි. නගර රාජ්‍යයක් වූ කොන්ටෙයාන්ස් වෙතින් එතරම් අපනයන සිදු නොකෙරුණ ද කලාපයේ අනෙකුත් රටවල් වෙතින් එන භාණ්ඩ ප්‍රති අපනයන කේන්ද්‍රස්ථානයක් ලෙස ඇය විරුදාවලියක් ලබා සිටියාය. පාලකයන්ගෙ අවධානය නිසි පරිදි, නිසි කල්හී ඇයගේ දියුණුව සඳහා යොමු වූයේ නම් ඇය අද සිටින තත්ත්වයට වඩා බොහෝ ඉදිරියෙන් සිටීමට ඉඩ තිබුණි. එහෙත් අමන, තකතීරු දේශපාලන තීන්දු වලට පින්සිදු වන්නට, මෙම කතාවට පාදක වන ක්‍රි.ව. 2000 දී ඇය, සිය පණ නල ගැට ගසා ගැනීමෙහි අරගලයක නිරතව සිටින්නීය. අල්ලස, දූෂණය පිළිකාවක් සේ ඇයගේ කේශනාලිකා දක්වා විහිදී තිබුණි. අතෙහි ඇඟිලි ගනනටත් වඩා අල්ප වූ අවංක ඉහළ නිලධාරින් කිහිප දෙනෙකු හැරුණ කොට, ඉහළ සිට පහළ දක්වා වූ අති බහුතර සේවක පිරිසක් මෙම අල්ලස් පිළිකාවෙහි ගොදුරු බවට ස්වකැමැත්තෙන්ම පත්ව සිටියහ.එයට එරෙහිව ගනු ලබන ඕනෑම ක්‍රියා මාර්ගයක් අවසන් වනුයේ තර්ජනාත්මක වැඩ වර්ජනයකිනි. සිටිය යුතු සේවක පිරිස මෙන් තුන් ගුණයකටත් වැඩි සේවක පිරිසක් සිටි මෙහි, කාර්යක්ෂමතාවය ඉතා දුර්වල වීය. සිංගප්පූරුව, හොංග් කොංග්, රොටර්ඩෑම් ආදී ලොව ප්‍රමුඛ වරායන් එම අවදිය වන විට දොඹකරයකින් පැයකට බහලු 30ක් හෝ ඊට වැඩි කාර්යක්ෂමතාවයක් පෙන්වන විට, කොන්ටෙයාන්ස් හී තත්ත්වය 10ක් පමණ විය. ඒ ද විශාල සංතෝශම්, දිරි දීමනා ගෙවීමකින් අනතුරුවය.

පසුගිය සතියෙහි තමන් මෙහෙයවූ නෞකාවෙහි කාර්යක්ෂමතාවය වැඩිකරගැනීමෙහි ලා තමන් සිදු කළ උත්සාහයේදි, එම රාත්‍රියෙහි රාජකාරි භාරව සිටි පර්යන්ත නිලධාරියා හා සිදු වූ අමිහිරි කතාබහ නෝල් ආමිජම් සිහි කරනුයේ ඉමහත් පිළිකුලකිණි. නැවෙහි කාර්යක්ෂමතාවය වැඩිකිරීම සඳහා වූ පර්යන්තයේ වගකීම තිබියදී, එම නිළධාරියාගේ නිර්ලජ්ජිත ක්‍රියා පිළිවෙත ගැන ඔහුට මවිත වී සිටිය නොහැකි විය. නැවෙහි භාණ්ඩ මෙහෙයුම සඳහා යොදවා තිබූ ට්‍රක් රථ වල අඩු වීමක්, මෙහෙයුම අධීක්ෂණය කරමින් සිටි නෝල් ගේ අවධානයට යොමු වීය. ඔහු ඒ බව මතු සඳහන් නිලධාරියාට වාර්තා කළ විට, නෝල් ගේ  දෑස් උඩ යන අපූරු පිළිතුරක් එම නිළධාරියාගෙන් ලැබුණි.

"එහෙනම් ඉතින් ඕගොල්ලන්ගෙ පැත්තෙන් වෙන්න ඕනා යුතුකම් හරියට වෙලා නැතුව ඇති." යි එම අමන නිළධාරියා තොලේ කටෙහි නොගෑවී පවසනු නෝල් බලා සිටියේ මවිතයෙනි. පර්යන්තයේ කාර්යක්ෂමතාවය වැඩි කරගැනීමෙහි ලා නෞකා සමාගම් වෙනුවෙන් එම සමාගම් හී දේශීය නියෝජිතයන්, වරාය සේවකයන් වෙත දිරි දීමනා ගෙවන බව ප්‍රසිද්ධ රහසකි. එහෙත් ඒ මත තම වගකීම දිය කර හැරීමට පර්යන්ත නිලධාරින්ට හැකිද ? කොහෙත්ම නැත. එම නිළධාරිය සිය වෘත්තියේ ගරුත්වය කෙලසාගෙන තිබුණි.

+++++

"කාලකණ්ණි පල් හොරු" යි කපිතාන් වලේරි දත්මිටි කමින් තමන්ටම මුමුණා ගත්තේ, කළයුතු දහසකුත් එකක් වෙනත් වැදගත් රාජකාරි තිබියදී, වරාය නිලධාරීන්ට ගෙවිය යුතු සං‍තෝශම් සලාකයන් වෙන් කිරීමෙහි ලා සිය වටිනා කාලය මිඩංගු කිරීමට සිදුවීමේ කෝපයද සමඟිනි. තමන් මුහුණ ලා සිටින ඊළඟ වරාය සිහිවන විට ඔහුට හිසරදය ද සෑදෙන තරම්ය. මෙම වරායට ඔහු මුල්ම වරට පැමිණියේ මින් මාස දෙකකට පෙරය. එවර නෞකාවේ බන්ධිත ගුදම, මහ දවාලේ නිත්‍යනුකූවල කොල්ලකන ආකාරය ඔහු නළල දක්වා ඈයී ගිය දෑස් වලින් යුතුව බලා සිටියේය. අවසන ඒ සම්බන්ධයෙන් සිය ආයතනයෙන් විමසූ පැහැදිලිකිරීම් මාලාවකට මුහුණ දීමට ඔහුට සිදු විය. මේ අන්කිසිවක් නොව ඔබත් මමත් දැන් හොඳින් දන්නා කොන්ටෙයාන්ස් වරායයි. එබැවින්, මෙවර, මෙම වරායේදී දැඩි ලෙස ක්‍රියාකිරීමට ඔහු අදිටන් කරගෙන සිටියේය. ආයතනයෙන් වෙන් කර ඇති සං‍තෝශම් සළාකයන් ඉක්මවා නොයෑමට ඔහු තදින් සිතට ගෙන තිබුණි.

සිය දෙවන නිලධාරියාව කැඳවූ කපිතාන් වලේරි, නෞකා සමාගමෙන් එවා තිබූ විද්‍යුත් ලිපියේ පිටපතක් ඔහු අතට පත් කර ඒ ආකාරයෙන් සං‍තෝශම් වෙන් කර තබන ලෙස දැනුම් දෙන විටම වාගේ ඉහළ පාලන මැදිරියෙහි සිටි නිලධාරියා නෞකාව කොන්ටෙයාන්ස් වරාය සීමාවට ඇතුල් වූ බව දන්වා සිටි බැවින් කපිතාන් වලේරි වහ වහා පාලන මැදිරිය වෙතට ගමන් කෙළේය.

+++++

කපිතාන් වලේරි විසින් මෙහෙය වූ "කලම්බූ එක්ස්ප්‍රස්" නෞකාව, කොන්ටෙයාන්ස් දිය කඩනයෙන් ඇතුල් වන ආකාරය, නෞකාවට වෙන් කර තිබූ ගාල්පළට වී අතීත ආවර්ජනයෙක නිරතව සිටි නෝල් ගේ අවධානයට හසුවූයෙන් ඔහු සිය ආවර්ජනයෙන් මිදුනි. නෞකාව වරායෙන් පිටත් කර හැරිය යුතු වේලාවක් (Sailing deadline) කලින්ම නෞකා සමාගමෙන් දන්වා එවා තිබුණි. එවැනි විටකදී, භාණ්ඩ පැටවීම සම්පූර්ණ නොවුනද එය අතර මග නවතා දමා, නෞකාව දියත් කර හැරීය යුතුය. උපරිම කාර්යක්ෂමතාවක් ලබාගෙන සැලසුම් කළ සියලුම බහලු පටවා හැරීම නෝල් වෙත පැවරී ඇති වගකීමයි. මෙවන් වූ පර්යන්තයක එවැන්නක් ලේසි පහසු නොවන බව දත් නෝල් සිටියේ තද බල පීඩනයකිනි. පර්යන්ත සේවකයන් තව මොහොතකින් තමන් වට කරගෙන හෙට්‍ටු කිරීම අරඹන බව දන්නා නෝල්, ඒ සඳහා මනසින් සූදානම් වීය. තමන් කෙතරම් අකමැති වූවත් මෙම තත්ත්වයට මුහුණ දිය යුතු බවත්, තම අකමැත්ත හා පිළිකුල ඔවුන් වෙත නොපෙන්වා මිත්‍රශීලී බවක්ම පෙන්විය යුතු බවත්, සිව් වසරක අත්දැකීම් තුළින් ඔහු මනාව වටහාගෙන සිටියේය. 

කොන්ටෙයාන්ස් වරාය කවදත් කපුටන්ගෙන් හිඟ නොවුණි. "කලම්බූ එක්ස්ප්‍රස්" නෞකාවෙහි පළමු කඹය ගොඩ බිමට විසිවෙනා මොහොත වන විට, කපුටන් රංචුවක් එක් ගොදුරක් වට කොට එයින් වැඩිම පංගුව ග්‍රහණය කරගැනීමේ පොරයක නිරතව සිටිනු දක්නා හැකි විය.

නැව් සමාගම් වෙතින් කාර්යක්ෂමතාවය වැඩි කරවා ගැනීමේ අරමුණින්, වරාය සේවකයන් වෙත දිරි දීමනා ගෙවීමේදී, ඒ සඳහා, ඒ ඒ සමාගම් විසින් සේවකයන් සමඟ එකඟ වූ නිල නොලත් ගාස්තු ලේඛනයක් පැවතුණි. කාර්යක්ෂමතාවය තිබුණද නොතිබුණද එම ලේඛනයට අනුව ගෙවීම අනිවාර්යය වී තිබුණි. නොගෙවීම දැඩි දඬුවම් ලැබිය හැකි වරදකි. කාර්යක්ෂමතාවය බහලු කිහිපයකින් හෝ වැඩි කරවා ගැනීමට නම්, ගාස්තු ලේඛනයෙහි ඇති ප්‍රමාණය මෙන් දෙගුණයක්, තුන් ගුණයක් ගෙවීම කළ යුතුය. නෞකාව පිටත් කරවා හැරීමට වේලාවක් නියමව තිබුණෙන්, නෝල් හට කපු‍ටු ‍රැළ වෙත වැඩි වැඩියෙන් කෑම පොරොන්දු වීමට සිදු වී තිබුණි.

අවසාන නැව් කඹයද ගාල් කුළුණක් සිරවී යන විට, "ටූ...ක් ටූ...ක් ටූ...ක්" හඬ නගමින් විශාල දොඹකර නෞකාව වෙත ආසන්න වූහ. කපු‍ටු ‍රැලෙන් මෑත් වූ නෝල් නෞකාව ආසන්නයට වී සිටියේ පෙත්මග (Gangway) පහතට හෙළන තෙක්ය. ඔහු සිටියේ දැඩි පීඩනයකිනි. නියමිත වේලාවට පෙර භාණ්ඩ මෙහෙයුම නිමා කර ගැනීමට නම් සියලු කාරණා නිසි පරිදි පෙළගැසී සුමටව සිදුවිය යුතුය. සිය කමිස සාක්කුවට තට්‍ටුවක් දැමූ නෝල් පරිගණක තැටිය සුරක්ෂිතව ඇත්දැයි සැක හැර දැනගත්තේය. භාණ්ඩ පැටවීමේ සැලැස්ම අඩංගුව තිබුණේ එහිය. ලොව දියුණු වරායන් හිදී මෙම කාර්‍යය වරායේ සැලසුම් කරුවන් අතින් සිදුවන විට, කොන්ටෙයාන්ස් හීදී එම වගකීමද නෞකා නියෝජිතයන් වෙතට පැවරී ඇත. නෞකාවෙහි භාණ්ඩ භාර නිලධාරියා වෙතින් එම සැලසුම අනුමත කරවා ගැනීම මුල්ම අභියෝගයයි. නැවෙහි ආරක්ෂාවට තර්ජනයක් වන කිසිඳු අයුරකින් භාණ්ඩ පැටවීම සැලසුම් වී තිබුණහොත්, එය වෙනස් කිරීමට හෝ බහලු කපාහැරීමට එම නිලධාරියා කිසිසේත්ම පසුබට නොවන්නේය. එවන් තත්ත්වයක් ඇති වුවහොත් එය භාණ්ඩ මෙහෙයුම පමාකරවන්නක් වන අතර යාවත්කාලීන නොවූ අතිශය පැරණි පරිගණක පද්ධතියකින් සමන්විතව සිටි පර්යන්තයේ, එවැනි වෙනස්කම් සිදු කිරීම හිසරදය සෑදෙන කාර්‍යයකි. එම සිතුවිල්ල පමණක්ම අනායාසයෙන් නෝල් ගේ නළලත තදින් පිරිමැද්දවීමට සමත් වීය. සමහර කපිතාන්වරුන් හා ප්‍රධාන නිලධාරීන් යක්ෂයන්ය. ඔවුන් කිසිඳු හිතක් පපුවක් නොමැතිව පැටවීමට සැලසුම්කර තිබූ බහලු කපා හරිනවා ඔහු හොඳින් අත්දැක තිබුණි. එවන් නිලධාරීන් සමඟ සුහදව කතාබහ කොට එකඟතාවයකට පැමීණීම දුෂ්කර කාරියකි. කෙසේ හෝ සියලු බහලු පැටවිය යුතුයැයි සිය ආයතනයෙන් එල්ලවන පීඩනය, වරාය සේවකයන් වෙතින් උපරිමය ලබා ගැනීමේ පීඩනය, නෞකා නිලධාරින්ගෙ එල්ල විය හැකි පීඩනය, අනෙකුත් වරාය නිලධාරීන් මතු කර හැකිවූ විවිධාකාර ගැටලු පිළිබඳ වූ පීඩනය නෝල් ගේ හිස්කුහරය අහ්‍යන්තරයෙහි එකිනෙක පරයා නැගී සිටිමින් දැඩි අසහනකාරී මානසික වාතවරණයක් ඇති කෙළේය.

පෙත්මග ස්ථානගත වූ පසු, වරායට නැව ‍රැගෙන ඒමට නැව් නැගි නියමුවා බැස ගියේය. නිත්‍යානුකූලව මුලින්ම නැවට ගොඩ විය යුත්තේ වරායෙහි වෛද්‍ය වරයාය. ඔහු නැවට ගොස් පරික්ෂාකර බලා නැවෙහි කිසිඳු බෝවෙන රෝග තර්ජනයක් නොමැති බව තහවුරු කොට අදාළ සහතිකය කපිතාන් වෙත භාරදුන් විට, නැවට ගොඩ වීමට බාධාවක් නොමැත යන්න සන් කරමින්, ඔසවා ඇති කහ කොඩිය පහත හෙලනු ලැබේ. කොන්ටෙයාන්ස් හීදී බොහෝ විට වෛද්‍යවරයා ගොඩවන්නේ නෞකාව පැමිණ බොහෝ වේලාවකට පසුවයි. ඒ බව අත්දැකීමෙන් දන්නා වරාය සේවකයන් ඔහු එන තෙක් නොසිට නැවට ගොඩ වීම කාලයක සිට සිදු වන්නකි. තාක්ෂණයේ දියුණුවත් සමඟ මෙම නීතිය පිළිපැදීම එතරම් අවැසි කාරණයක් ද නොවූයෙන්, එය කාලයත් සමඟ අභාවයට යමින් පැවති නීතියක්ව පැවතුණි. එහෙත් යම් යම් අවස්ථාවල වරාය සෞඛ්‍ය නිලධාරීන් විසින් මෙම නීතිය මතක් කරදීමෙන් සිය මහන්තත්වය පෙන්වන ආකාරය නෝල් දැක තිබුණි.

සෞඛ්‍ය නිලධාරීන් වෙනුවෙන් නතර නොවූ ඔහු සිය සගයාද සමඟින් පෙත්මග දිගේ ඉහළට නැගුණි. ඔවුන්ව පිළිගනු ලැබූයේ නැවෙහි කෙඩෙට් නිලධාරියෙකු විසිනි. එම නිලධාරියා නෝල්ව හඳුනා ගත් බැවින්, තමන් කවුරුන්දැයි හඳුන්වා දීමේ කරදරයෙන් ඔහු මිදුනි.

"කොහොමද යාළුවා?" යි නෝල් ඇසූ පැනයට තමන් සුවෙන් සිටින බව දැන්වූ නිලධාරියාගේ මුල්ම පැනය වූයේ නැව යාත්‍රා කරනුයේ කීයටද යන්නයි. එයට පිළිතුරු දෙමින් ඔහු හා වචන කිහිපයක් හුවමාරු කරගත් නෝල්, සිය සගයාව පැටවීමේ සැලසුම සමඟින් නැවෙහි ප්‍රධාන නිලධාරියා වෙත යවා, ඔහු පිය මැන්නේ කපිතාන්වරයා හමුවටය. නෞකා කාර්‍යාලයේදී නෝල් විසින් කපිතාන් වරයා බලාපොරොත්තු වුවද, ඒ වන විටත් කපිතාන් තැන පැමිණ නොතිබුණි. දෙවන නිලධාරියා විසින් කපිතාන් වරයා මදකින් පහතට පැමිණෙනු ඇති බව නෝල් හට දැනුම් දුන් අතර, ප්‍රශ්නයක් නැතැයි ඔහු අතින් සන් කර සිටියේය. දෙවන නිලධාරියා යුහුසුළුව වරාය නිලධාරින් සඳහා ඉදිරිපත් කළ යුතු ලියකියවිලි සකසමින් සිටි නිසා කථාවෙන් ඔහුට බාධා නොකිරීමට සිතා ගත් නෝල්, සිය ලිය කියවිලි අඩංගු ෆයිල් කවරය මේසය මත තබා, කාමරයෙහි එක් බිත්තියෙක සවිකර තිබූ, නැවෙහි ලියාපදිංචි වරාය වූ කොළඹ වරාය පසුබිම් කොටගත් විශාල ඡායාරූපය හොඳින් නිරීක්ෂණය කරන්නට වූයේ කපිතාන්වරයා පැමිණෙන තෙක් කල්මැරීමටය. එවකට ලොව පැවති විශාලතම බහලු නෞකා ආසන්නයටම පැමිණිය හැකි තරම් වූ මෙම නෞකාව, ඡායාරූපයෙන් දිස්වූ මහේශාක්‍ය ලීලාව නෝල් ගේ සිත්ගත්තේය.

කපිතාන්වරයා, සිතුවාට වැඩියෙන් ප්‍රමාද වූ බැවින් නෝල් ගේ වමතෙහි මැණික් ක‍ටුව නිතැතින්ම එසවී දෑසට යොමු වීය. කපිතාන් වලේරි ගියවර හමුවූ බැවින් නෝල් හට ඔහු අමුත්තෙකු නොවීය. පෝලන්ත ජාතිකයෙකු වූ කපිතාන් වරයා, පෝලන්ත ජාතිකයන්ට ආවේණික වූ සුහද, මිත්‍රශීලී, මෘදු ස්ව්භාවය මොනවට ප්‍රදර්ශනය කෙළෙන් නෝල්ගේ සිතෙහි ඔහු පිළිබඳ වූයේ ධවල චිත්‍රයෙකි.  චිත්‍රයෙන් දිස් වූ වරාය දෙස බලා එහි තත්ත්වය සිතින් මවා ගැනීමට හා එය කොන්ටෙයාන්ස් සමඟ සැසඳීමට ඔහු කරමින් සිටි උත්සාහයට බාධාකරමින් කාමරයට එපිටින් වූ කොරිඩෝව දෙසින් ඇසුණු සපත්තු හඬ, කපිතාන් වරයාගේ පැමිණීම නෝල් හට සන්නිවේදනය කරවීය. ඔහු චිත්‍රයෙන් දෑස් මෑත් කරගෙන ආපසු හැරීමත්, කපිතාන් වරයාගේ ඇතුල් වීමත් එක වරම වාගේ සිදු විය.

"හලෝ නෝල්, කොහොමද?" කපිතාන් වරයා සුහදව අතට අත දෙමින් විමසීය.

"හොඳයි කැප්ටන්, වරදක් නෑ? කැප්ටන්ට කොහොමද?"

"වරදක් නෑ, වරදක් නෑ." තාලයට පවසමින් මේසයෙහි කොනක වූ පු‍ටුවක් ඇද ගත් කපිතාන්, නෝල්ටද වාඩි වෙන ලෙස අතින් සන් කෙළේය.

"නෝල් කලින් ආපු එක හොඳයි. මට තියනවා වැදගත් දෙයක් කියන්න. ගියපාර මොකද වුනේ කියලා දන්නවානේ?" කපිතාන්වරයාගේ මුහුණට බැරෑරුම් ස්වරූපයක් ආරෝපණය වී තිබුනි. ඇති වූ ලජ්ජාව නිසා සුදුමැලි වී ගියද, නෝල් තමන් එය දන්නා බව හැඟවීමට මෙන් හිස ඉහළ, පහළ යැවීය. "මෙදාපාර කම්පැනියෙන් බොහොම තදබල විදිහට උපදෙස් දීලා තියනවා ඒවා සීමා කරන්න කියලා. දෙන්න ඕනා ගාන ඒ ගොල්ලොම එවලා තියනව නෝල්. මට ඊට වැඩිය එකක්වත් දෙන්න හැකියාවක් නෑ. ඔයා කට්ටියව පාලනය කරගන්න ඕනා." කපිතාන් වරයාගේ ස්වරයෙහි වූ, පෙරනොවූ දැඩි බව නෝල් ගේ අවධානයට හසු වීය.

" අනිත් කට්ටියව නම් අවුලක් නෑ කැප්ටන්, ඒත් කස්ටම්ස් තමා ප්‍රශ්නේ"

"ඔව් ඒක තමා මටත් ප්‍රශ්නේ. ඒත් මොනවා හරි කරන්නම වෙනවා. මහදවල් මංකොල්ලකනකම් නිකන් බලන් ඉන්න බෑ මෙදාපාර." යි කපිතාන් වරයා පවසන විටම කාර්‍යාලයේ දොරින් වරාය සේවකයෙකු මෑත් වීය.

"හෙහ්. ඔය එන්නේ කියනකොටම....ඔව්, මොකක්ද කාරණාව" යි කපිතාන්වරයා ඔහුගෙන් විමසා සිටියේ නෝල් දෙස බලා ඇසක් ඉඟිමරමිණි.

"කැප්ටන්, මූරින්ග් ගැංග්" ඒ ආගන්තුකයාගේ බයාදු හඬයි.

"සෙකන්ඩ්, මෙයාට එකක් දෙන්න"යි කියමින් කපිතාන්වරයා කොළ කැබැල්ලක එය සටහන් කරගත්තේය. සිගරට් කා‍ට්න් එක ගත්තද, අදාළ වරාය සේවකයා ඉවත්ව නොයා තවමත් බලා සිටියේය.

"ඇයි මොකදැ" යි මෙවර නෝල් කොන්ටෙයාන්ස් බසින් ඔහුගෙන් ඇසීය.

"පෝර්ට් කොන්ට්‍රෝල් එකේ එකත් ඉල්ලන් එන්න කිව්ව"

"මොනවද එයා කියන්නේ" යි කපිතාන් වරයා විමසීය.

"කැප්ටන් තව එකක් මෙයාට දෙන්න, පෝර්ට් කොන්ට්‍රොල් එකට." හහ් යනුවෙන් අපහාසාත්මක අමුතු හඩක් පිටකළ කපිතාන්වරයා "සෙකන්ඩ්..." යැයි තෙපලමින් නැවතත් කුරු‍ටු ගෑවේය.

එම සේවකයා නික්ම ගිය සැණින්, ගමන්කථනයක්ද අතැතිව තවෙකෙකු පෙනී සිටියේය.

"කැප්ටන්, බර්තින්ං මාස්ටර්"යි ඔහු පැවසුවේ හාබර් මාස්ටර් යැයි කියනා තරමේ ගාම්භීර කමකිනි. තමන් නොමැතිව නැව් ගාල්කිරීමක් සිදු නොවන්නේ යැයි වැනි උද්ධච්ච ස්වරයක් ඔහුගේ හඬෙහි විය. ඔහුට ද එක සිගරට් කාට්න් එකක් ලැබුණි. එය අතට ගනිමින් "එකද?" කියා නෝල් දෙස බලා විමසුවේ විස්මයාර්ථය මුසු බැල්මක්ද සමඟිනි.

"එකයි තමා. ඕක අරගෙන යනවා මෙතන පවු නොදී. කාලකණ්ණි හැත්ත" යි කියා කීමට නෝල්ට අවැසි වුවද නෝල්ගේ මුවින් පිට වූයේ "වෙන එකකින් බලමු, මේකෙ පොඩි අවුලක් තියනවා මෙදා පාර කම්ප්ලිමන්ට් වලට" යි යනුවෙනි.

"මහත්තයෝ වැඩෙ කැතයි ආ... අපිට හැමදාම හැම නැවකින්ම දෙකක් දුන්නා. අපි මහන්සි වෙලා නැව් බර්ත් කළාම අපිට හම්බෙන්නෙ එකයි, අනිත් උන් ඇවිල්ලා මෙතන නිකන් ඉඳලා හතර පහ අරගෙන යනවා"  හෘද ස්පන්දනය වැඩි කරමින්, රුධිර ධාවනය වේගවත් කරවමින්, ශරීර අභ්‍යන්තරයෙහි ඇතිවන සියුම් වෙව්ලිල්ලක් සමඟින් කෝපය නැමති යක්ෂයා සිරුරට ආවේශ වෙනු නෝල්ට දැනුණි. එහෙත් ප්‍රශ්නයක් ඇති කර ගත නොයුතු බැවින් ආයාසයෙන් සිය හැඟීම් මැඩ ගත් ඔහු තව දුරටත් කරුණු පැහැදිලි කොට අදාළ පුද්ගලයාව පිටත් කිරීමට සමත් වීය.

මෙම ජවනිකාව දෙස උපහාසාත්මක මුවින් යුතුව බලා සිටි කපිතාන් වරයා "මොනවාද එයා කියන්නේ"යි ඇසීය.

"එකක් මදිලු" යි නෝල් ද අපහාසත්මක සිනාවක් මුවට නගා ගනිමින් පැවසුවේ විදේශිකයෙකු ඉදිරියෙහි හෑල්ලුවට පත්වීමට සිදු වීමේ අවමානය අවම කරවා ගැනීමටය.

"නෝල්, මම ඔයාට එකක් කියන්නම්, කොන්ටෙය්යන්ස් පෝර්ට් එක දෙවෙනි වෙන්නේ මාල්බරෝ කැනල් එකට විතරමයි. හෙහ් හෙහ්" යි කපිතාන් වරයා පැවසුවේ අවමානයට සිනාසෙමිනි. නමුත් ඒ ඇස්පනාපිට ඇති සත්‍යයක් බැවින්, ඔහු එයින් ලජ්ජාවට පත් වුවද, කපිතාන් වරයා කෙරෙහි කෝපයක් හට නොගත්තේය. සැබවින්ම නෝල් හට එයට එකඟ නොවී සිටීමට නොහැකි විය. සිය මිනිසුන්ගේ තරම ඔහු කපිතාන්වරයාට වඩා හොඳින් දැන සිටියේය.

මෙවිටම වාගේ මෙතෙක් වේලා සිය කතාබහටද බාධ කරමින්, වටෙහි පිටෙහි සිදුවෙන සියලු කතා බහ නෞකා කාර්‍යාලය සිසරා යවමින් සිටි කපිතාන්වරයාගේ ගමන්කථනයෙන් ඔහුව අමතනු නෝල්ටද ඇසිණි.

"කැප්ටන්, ගැංග් වේ........... කැප්ටන්, ගැංග් වේ."

"ගැංග් වේ, කැප්ටන්. ප්ලීස් ගෝ අහෙඩ්"

"කැප්ටන්, පෝර්ට් හෙල්ත් ඔන් බෝර්ඩ්"

"ඕ. කේ. සෙන්ඩ් දෙම් ‍ටු ද ෂිප් ඔ‍ෆිස්"

මෙය ශ්‍රවණය වූ සැණින්, දෙවන නිලධාරියාගෙන් සෞඛ්‍ය නිලධාරීන්ට අදාළ වූ ලියකියවිලි ඉල්ලාගත් නෝල්, ඒවා නිසි පරිදි ඇත්දැයි පරික්ෂාකර බැලීය.

විනාඩි කිහිපයකින් කාර්‍යාලයට වන් වරාය වෛද්‍යවරයා හා ඔහුගේ සහායක නිලධාරියෙකු, ඔවුනට අදාළ ලියකියවිලි පරික්ෂාකර බැලූහ. සියල්ල සතු‍ටුදායක වූයෙන්, සෞඛ්‍ය නිශ්කාශන පත්‍රිකාව කපිතාන්වරයා වෙත භාර කෙළේය. ස්තුති පූර්වකව එය භාරගත් කපිතන්වරයා, සිය ගමන්කථනයෙන් යමෙකු අමතා කහ කොඩිය පහත හෙලන ලෙස නියෝග කෙරෙණා අතරතුර දෙවන නිලධාරියා විසින්, නිලධාරීන් වෙත සිගරට් කාට්න් එකක් ප්‍රධානය කර සිටියේය. කොන්ටෙයාන්ස් වරාය නිලධාරීන් නෞකාවකට පැමිණෙන විට, අවම වශයෙන් දෙදෙනෙකු පැමිණීම සම්ප්‍රදායයි. එයින් එකෙකු අත විශාල කාර්‍යාල මල්ලකි. ඒ නැව්වලින් ලැබෙන, ඉල්ලා ගන්නා දෑ ‍රැගෙන යාම සඳහාය.

තමන් ලෝකයේ දකින විස්මිතම දසුන දකිනවාටත් වඩා විස්මිතව සිගරට් කාට්න් එක දෙස බැලූ සහායක නිලදරුවා "එකද ??" කියා නෝල්ගෙන් ඇසුවේ මේ මොන අපරාධයක්දැයි අසන්නාක් මෙනි.

"ඔව්, මෙදාපාර ලයින් එකෙන් අඩු කරලා තියෙන්නේ." ඒ නෝල්ගේ පැහැදිලි කිරීමයි.

"ඕගොල්ලො කතාකරලා අපිට අරන් දෙන්න එපැයෑ. මීට කලින් කවදාවත් එකක් දීලා නෑ." නියෝජිතයන්ගේ පරම වගකීම තමන්ට නිසිපරිදි දොළපිදේනි ලැබෙන බවට සහතික කරගැනීම යි එම නිලධාරියා බලාපොරොත්තු වන සේය.

"මට පිස්සුනෙ, තොපි වගේ මෝඩ, පෙරේත හැතිකරේකට වැඩියෙන් ඉල්ලලා දෙන්න" යි යන්න මුවෙන් පිට වීම වළක්වා ගැනීම උදෙසා සිහින් මදහසක් නැගීමට ඔහුට සිදු විය.

අඩ හෝරාවක් වැනි කාලයක් ඇතුළත, වරාය පොලීසියද, ආරක්ෂක නිලධාරීන්ද, ආගමන නිලධාරීන්ද නැවට පැමිණ සිය රාජකාරීන් ඉ‍ටු කොට, දොළපිදේනි වලින් සංග්‍රහ  ලැබ නික්ම ගියහ. ඒ සැවෝම "එකක්" පමණක් ලැබීම පිළිබඳ, සිය නොසතුට, විස්මය විවිධ ක්‍රම ඔස්සේ පෙන්වා සිටියහ.

අවසානයේදී රේගු නිලධාරින් පැමිණි බව දන්වා සිටියේය. එය ශ්‍රවණය වූ සැණින් නෝල් දෙස බැලූ කපිතාන් වලේරි, සූදානම් වෙයන් යැයි අඟවමින් ඇසක් ගැසීය. එයින් මොහොතකට පසු පුද්ගලයන් සිව් දෙනෙකු නෞකා කාර්‍යාලයට පැමිණියහ. සියලු ලියකියවිලි පරික්ෂාකර බලා සෑහීමකට පත් වූ පසු, "කැප්ටන් අපි බොන්ඩ් එක සීල් කරමුද එහෙනම්" යි ඔවුන්ගේ ප්‍රධානියා කපිතාන්වරයා විමසීය.

"හරි, යමු" යි පවසමින් නැගී සිටි කපිතාන් වරයා ඒ සමඟම දෙවන නිලධාරියාට සංඥාවක් කෙළෙන් දෙවෙනියා විසින් සිගරට් කාට්න් දෙකක් රේගු නිලධාරීන් වෙත ලබා දුන්නේය. නෝල් බලාපොරොත්තු නොවූ මෙම ප්‍රදානය නතර කරවා ගැනීමට ඔහුට අවැසි වුවද ඒ වන විට ප්‍රමාද වැඩිය. රේගු නිලධාරීන් වෙත මෙලෙස සං‍තෝසම් ප්‍රදානය කිරීමෙන් වළකින ලෙස කලින්ම කපිතාන්වරයාට අනතුරු හඟවා තැබීමට නොහැකි වීම පිළිබඳ නෝල් කනගා‍ටුවට පත්වීය. මෙහිදී රේගු නිලධාරින්ගේ ප්‍රධානියා සිය සගයන් වෙත අමුතු බැල්මක් හෙළූ අතර කණ්ඩායමේ කණිෂ්ඨම නිලධාරිය යැයි සිතිය හැකි පුද්ගලයා විසින් සැර පරුෂ ස්වරයෙන් "කවුද, ඕගොල්ලොද මෙයාලට කිව්වේ, මෙහෙම දෙන්න කියලා? " යි කොන්ටෙයාන්ස් බසින් නෝල්ගෙන් විමසීය.

"නෑ නෑ අපි කිව්වේ නෑ, ලයින් එකෙන්මයි මෙදා සැරෙ කම්ප්ලිමන්ට් වෙන් කරල තියෙන්නෙ. ගිය සැරේ ගිය ගාන වැඩියි කියලා. ඒකයි ඔය.." සිය බලතල අනිසි ලෙස පරිහරණය කරමින් ඕනෑම දෙයක් කිරීමට පසුබට නොවනා මෙම මිනිසුන් සමඟින් ගැටලුවක් ඇති නොකර ගත යුතු බැවින් නෝල් එසේ වහ වහා නිදහසට කරුණු ගෙනහැර දැක්වීය. සිගරට් කාට්න් දෙක මේසය දිගේ නෝල් වෙත තල්ලු කළ පෙර කී නිලධාරියා "මේක ඔයාම තියා ගන්න. ගන්න ඕනා විදිහ අපි දන්නවා" යි පැවසුවේ උද්ධච්ච, සැර පරුෂ ස්වරයකිනි. අමුතු යමක් සිදු වෙන බව කපිතාන්වරයාද නිරීක්ෂණය කළ නමුදු ඔහු මුනිවත ‍රැක්කේය. රේගු නිලධාරින් සියලු දෙනා නැගිට කාමරයෙන් පිට වූ පසු කපිතාන්වරයාද ඔවුන් හා එක්වූයේ නෝල්ට ඒ සමඟ එන ලෙස අතින් සන් කරමිනි. තමන් එහි පැමිණීම රේගු නිලධාරින් නොරුස්සන බව දත් නෝල් එයට අදිමදි කළද කපිතාන්වරයා දැඩිව කියා සිටීයෙන් ඔහුට එය මගහැර යා නොහැකි විය.

බන්ධිත ගුදමට වන් රේගු නිලධාරීන්, එහි වූ සංචිතය ලියකියවිලි හා සසඳ බලා සියල්ල නිවැරදි බවට සැක හැර දැන ගත්හ. ඉන් පසුව උදා වූයේ ඒ නිර්ලජ්ජිත මංකොල්ලයයි. තරු පටි පැළද සිටි, ඉහළ තත්ත්වයකට හා වැ‍ටුපකට හිමිකම් කී නිලධාරී වේශයෙන් පෙනී සිටි මේ මංපහරන්නන් ‍රැළ විසින් තමන් ‍රැගෙන ආ මලු, එහි වූ විවිධාකාරයේ මත් පැන්,වයින් හා සිගරට් වර්ග වලින් පුරවා ගන්නට වූහ. මෙහිදී නිහඬව සිටිය නොහැකි වූ කපිතාන්වරයා විසින් සිය අසන්තෘෂ්ටිය කෝපය මිශ්‍ර පැහැදිලි කිරීමකින් පෙන්වා සිටියේය. එමගින් මංකොල්ලයට හසු වූ භාණ්ඩ වලින් යම් ප්‍රමාණයක් නැවතත් ගුදමෙහි රාක්ක වෙත වඩම්මවා ගැනීමට කපිතාන් වරයා සමත්  වුවද, සැළකිය යුතු ප්‍රමාණයක් සොරමුලෙහි ග්‍රහණයට හසු විය. තමන්, රහසිගත ලෙස ආනයනය කළ නීති විරෝධී දුම් වැටි, මත් පැන් ඇල්ලුවේයැයි මාධ්‍ය සංදර්ශන පවත්වන රේගු නිලධාරින්ගේ මෙම සැබෑ ක්‍රියාකලාපය දන්නේ කීයෙන් කී දෙනා දැයි නෝල් මෙම මංකොල්ලය දෙස බලා සිහි කෙරුවේය. සැබවින්ම කොන්ටෙයාන්ස් වෙත නීති විරෝධී දුම්වැටි හා මත්ද්‍රව්‍ය විශාල ප්‍රමාණයක් ඇතුල් වන්නේ ඒවා වැළැක්විය යුතු රේගුව හරහාම වීම එක් අතකින් දෛවයේ සරදමකි. නෝල් එහි සිටින බව මුල්ම වරට රේගු නිලධාරින්ගේ අවධානයට හසු වූයේ ගුදම මුද්‍රා තබා ආපසු හැරුණ විටය.

"ඔයා මොනවද මෙතන කරන්නේ? ඔයාට කවුද මෙතෙන්ට එන්න කිව්වෙ ?" යනුවෙන් මතු සඳහන් වූ කණිෂ්ඨ නිලධාරියා නෝල් වෙතා බුරා පැන්නේය.

"මට කැප්ටන් එන්න කිව්වේ"

"කැප්ටන් කිව්වට ඔයාට එන්න බැ හරිද ? දන්නවනේ අපිට මේවයේ තියනව යම් යම් රාජකාරි." ලැජ්ජාව යනු කුමක්දැයිවත් නොදත් එම නිලධාරියා මහත් උජාරුවෙන් පැවසුවේ පිම්බී පොළවට බර වූ සිය මල්ල වෙර යොදා ඔසවා ගනිමිනි. නෝල් මුවින් නොබැන සිටියද, "නෙද්දකින් විතරක් කාලකණ්නි අවජාතක හැත්ත. රටේ නම කනවා වල් බල්ලෝ." යි යනුවෙන් සිතින් බැණ වැදුණි.

"කීයටද නැව යන්නේ, දැන් එනවද ක්ලියරන්ස් ගන්න?" ඒ සමඟම එම නිලධාරියා ම ඇසීය.

"දොළහට නැව සේල් කරන්න ඕන, අපි තව ටිකකින් එනව"

"හරි හරි එන්නකෝ, අපි ඔක්කොම ලෑස්ති කරල තියන්නම්." නිලධාරීන් වෙතටම ගොස්, අත්සන් කරණ පෑන පවා අතටම දී සියල්ල ඉ‍ටුකරවා ගතයුතු තත්ත්වයක් යටතේදී, "ඔක්කොම ලෑස්ති කරලා තියන්නම්" යැයි කී කීම, අනතුරු ඇඟවීමක් ලෙස සැලකිය යුතු බව නෝල් සිය සිව් අවුරුදු පළපුරුද්දෙන් දැන සිටියේය. සිය ප්‍රධානියා ඇමතූ නෝල්, සියල්ල ඔහු වෙත සැලකර සිටියේය.

+++++

අතෙකින් සිරකරුවන් කිසිත් නොමැති සිර කුටියකි. එයට ප්‍රතිවිරුද්ධ දෙසින් එක පෙළට තැබූ මේස දෙකකි. ඉහළින් කරස් කරාස් අනුකරණයෙන් කරකැවෙන විදුලි පංකාවකි. එය කොයි මොහොතේ හෝ කඩා වැටීමේ අවධානමක් තිබිය හැකි බව නෝල් අනුමාන කෙළේය. කාමරයේ අනෙක් පස වූ මේසයක් මත රූපවාහිනි යන්ත්‍රයකි. එක් මේසයක වාඩි වී සිටි නිලධාරියකු, දුරස්ථ පාලකයෙන් රූපවාහිනියේ නාලිකා මාරු කරමින්, අතිශය කාර්‍යයබහුලව සිටියේය. නෝල් මෙහි පැමිණ දැන් පැයකට වඩා වැඩි මිස අඩුනම් නොමැති බව ඔහුගේ අත් ඔරලෝසුව දෙස්දෙන්නේය. නිෂ්කාශන පත්‍රය ගැනීමට රේගු කාර්යාලයට පැමිණි සිය සගයා අත, කාර්‍යයභාර ප්‍රධාන රේගු නිලධාරියා නෝල් වෙත පණිවිඩයක් එවා තිබුණේ පැමිණ ඔහු හමුවන ලෙසයි. නැවතත් ඔරලෝසුව දෙස බැලූ නෝල්ගේ ඉහමොළ රත් වූයේ තමන් නියමිත වේලාවට ආසන්න වෙමින් සිටින බව දු‍ටු නිසාය. සිව් වෙනි වතාවටත් අදාළ නිලධාරිය වෙත ගිය නෝල් "ලොකු මහත්තයා එන්න තව පරක්කු වෙයිද?" යි ඇසීය.

"නෑ නෑ දැන් එනවා, දැන් එනවා" ඔහු පැවසුවේ කිසිඳු ගරුසරවක් නොපෙන්වමින්, රූපවාහිනියටම සිය අවධානය යොමු කරමිනි.

"මොකටද දන්නෑ නේද මහත්තයා මට එන්න කිව්වෙ?"

"ඒක නම් මම දන්නෑ. ආපුවම බලාගන්නකො."

"නැව දොළහට සේල් කරන්න ඕනා. පොඩ්ඩක් බලන්න බැරිද මහත්තයා කොහෙද ඉන්නෙ කියලා." නෝල් ගේ එම වදන් නිලධාරියාට ඇසුණාද සැක සහිතය. එම වචන වලට කිසිඳු ප්‍රතිචාරයක් නොදැක්වූ ඔහු, එක් නාලිකාවකින් වෙනත් නාලිකාවකට මාරු වූයේ "උඹලෑ නැව් වලට වැඩිය වැදගත් වැඩ අපිට තියනවා" යි පෙන්වීමට මෙනි.

දැන් දැන් නෝල්ගේ පීඩනය ක්‍රමක්‍රමයෙන් වැඩිවෙයි. නැවෙහි භාණ්ඩ මෙහෙයුම අවසන් වීමට ආසන්න වුවද තමන් තවමත් නිෂ්කාශන පත්‍රය ගැනීමට අපොහොසත්ව ඇත. නැව පිටත් කර හැරීමට වේලාවක් කලින්ම නෞකා සමාගමෙන් ලබා දී තිබූ බැවින්, එයට පෙර නිෂ්කාශන පත්‍රය ලබා ගැනීමට අසමත් වීම සිය ආයතනයට එක එල්ලයේ වගකීම එල්ල වන චෝදනාවක් වන්නේය. ආයතනයෙන් තමන්ව ඒ සඳහා චූදිතයෙක් කරවිය හැකි වූ බැවින්, නෝල් සෑම විටම, සියල්ල සිය ප්‍රධානිය වෙත වාර්තා කර සිටියේය. නිෂ්කාශන පත්‍රය නියමිත වේලාවට ලබාගෙන තිබුණේ නම්, තමන් ඇසීමට ඉතාමත් ආශා වන, එහෙත් දැන් මෙම තත්ත්වය යටතේ ඉතා අමිහිරි පණිවිඩයක් වන නැවෙහි භාණ්ඩ මෙහෙයුම අවසන් වූයේ යැයි යන පණිවිඩය, අවසානයේදී නැවෙහි සිටි සහායකයාගෙන් නෝල් වෙත ලැබෙන විට වේලාව පෙරවරු එකොළහමාර වී තිබුණි. තමන් නියමිත වේලාවට සැලසුම් කරගත් පරිදි භාණ්ඩ මෙහෙයුම අවසන් කර ගත්තේ යැයි යන සතුට සිතෙහි කොනක නළියන විට, එම සතුටෙහි සහ සියලු ප්‍රයත්නයන්හී ප්‍රතිඵලයන් සියල්ල සුන්නද්දූලි කොට දමනා මෙම බාධකය නිසා තවත් වතාවක් රහසින් දත්මිටි කමින් " අවලම් බල්ලෝ"යි තමාටම කියා ගත්තේය. මේ සිදු වන්නේ නැවෙහි දී සිදු වූ සිදුවීමට කෙරෙන පළිගැනීම බව නෝල් සිය අත්දැකීමෙන් දැන සිටියේය. මේ ඔවුන් සඳහන් කළ "ලෑස්ති කොට තැබීම" වන්නේය.

දෙහෝරාවකුත් විනාඩි විස්සක් නෝල් හට මෛත්‍රී වැඩීමට ඉඩ හසර ලබා දුන් කාර්‍යයභාර ප්‍රධාන රේගු නිලධාරියා, අවසානයේදි සිය අසුනට සැපත් වුයේය. ඒ නැවට පැමිණි කණ්ඩායමෙහි සිටි ප්‍රධානියාය. නොයිවසිල්ලෙන් සිටි නෝල්, ඔහුගෙන් කැඳවීමක් ලැබීමටත් පෙරම ගොස් ඔහුගේ මේසය ඉදිරියෙන් සිට ගත්තේය. නෝල්ගේ කේශාන්තයේ සිට පාදන්තය දක්වා ඔහුගේ දෑස් දිවයනු නෝල් විසින් නිරීක්ෂණය කළ අතර රේගු නිලධාරියාගේ මුවෙහි අවඥා සහගත මදහසක් වූයේයැයි නෝල්ට සිතුණි.

"ඇයි?"

"සර්, ක්ලියරන්ස් එක ගන්න ආවේ, නැවත් ඉවරයි. දොළහට ඩෙඩ්ලයින් එක තිබුණේ, දැන් හොඳටම පරක්කුයි." යනුවෙන් සිය නොයිවසිල්ල පෙන්වූ නෝල් විරාමයකින් තොරවම පැවසුවේය.

"ඇයි ඉතින් කලින් නාවේ?" කිසිත් නොදන්නා අයෙකු ලෙස නිලධාරියා විමසීය.

"සර් අපි කලින්ම ආවා, ඒත් සර් මට එන්න කියලා තිබුණා."

"සර් මේ ඔය අර නැවනේ..."යි මෙහිදී පෙර සඳහන් නිලධාරියා, සිය ප්‍රධානියා වෙත යමක් මතක් කර සිටියේය. එවිට සියල්ල මතක් වූ අයුරින් "ආ.."යි කී ප්‍රධාන නිලධාරියා නෝල් හට වාඩිවන ලෙස අතින් සන් කර සිටියේය.

"ෆ්‍රාන්ස්, කෝ මේ ගොල්ලන්ගේ ඩොක්‍යුමන්ට්ස් ගන්න බලන්න." යි කී විට නෝල්ගේ සගයා විසින් ඉදිරිපත් කර තිබූ ලියකියවිලි සියල්ල ප්‍රධාන නිලධාරියා අතට පත් විය. සාමාන්‍යය තත්ත්වයන් යටතේ ලියකියවිලි පරික්ෂා කිරීමක් සිදු නොවන තරම්ය. එසේ කළද, ඒ සුළු නිලධාරියෙකු මිස ප්‍රධාන නිලධාරියාම නොවන්නේය. අද සියල්ල නොපිටට යාමට හේතුව පැහැදිලිය. ඔහු ඉතා සීරුවෙන් එකින් එක ඒවා පරික්ෂාකර බැලීය. වටිනා කාලය මරමින් සිදුකරණ නිලධාරින්ගේ මෙම ක්‍රියාකලාපය දෙස නෝල් බලා සිටියේ සිත යටින් පුපුරමිනි. එහෙත් ඔහුට කළහැකි කිසිවක් නොවුණි. මෙම නිලධාරින් සතු බලතල පිළිබඳව ඔහු හොඳින් දැනුවත්ව සිටි අතර, ඔවුන්ට අවැසිනම් බොරු චෝදනාවක් යටතේ නැව දින දෙක තුනක් රඳවා ගැනීම හෝ කළහැකි බව නෝල්ට රහසක් නොවුණි. එබැවින් ඔහු ඉවසීමම ප්‍රගුණ කෙළේය. මද වේලාවක් ලියකියවිලි පරික්ෂාකළ නිලධාරියා;

"දැන් මේ ඩොක්‍යුමන්ට ඔක්කොම හරිද?" යි නෝල්ගෙන් අසා සිටියේ එක එල්ලයේ ඔහු දෙස බලමිනි.

"ඔව් සර්, මම දන්න විදිහටනම් ඕවයේ වරදක් නෑ"

"වරදක් නෑ නේද ? මේ ක්ලියරන්ස් එකේ තියන ඇක්ට් එකේ ඩේට් එක හරියි කියලද ඔයා මට කියන්නේ ?" යි රළු ලෙස විමසීය. එම පත්‍රිකාව අතට ගත් නෝල් ඒ දෙස විමසිල්ලෙන් බැලීය. එම දිනය නිවැරදිදැයි කීමට ඔහු අපොහොසත්ය. එහෙත් අඩුම තරමින් මින් පෙර නැව් දහයක, දොළහකවත් නිශ්කාශන පත්‍රිකා මෙහි සඳහන් දිනය සමඟින් ‍රැගෙන ඇති බවට ඔහුට සහතිකය."

"සර්, හරි යන්න ඕනා, අපි හැමදාම යූස් කරන්නේ මේ ෆොර්ම් එකනේ. කවදාවත් ප්‍රශ්නයක් වුණේ නෑ."

"හැමදාම කළා වුණාට වැරදිනම් ඒක වැරදි. වැ‍රැද්ද දැක දැක අපිට ඔයාට ක්ලියරන්ස් දෙන්න බෑ." යි කියමින් කබර්ඩයකින් ලිපි ගොනුවක් ඇදගත් ඔහු එයින් නිෂ්කාශන පත්‍රිකාවක් ගෙන එය නෝල් හට පෙන්වීය. "මේ තියෙන්නේ හරි දිනය. 1947. ඔයාගෙ එකේ තියෙන්නේ 1847. දැන් ගිහිල්ලා මේක හදන් එන්න. එතකන් මට මේකට අත්සන් කරන්න බෑ."

"සර්, නැව හොඳටම පරක්කුයි, මම අතින් හදලා අත්සන් කරල දෙන්නද? ගිහින් එන්න ගියොත් පරක්කු වෙනවා."

"බෑ, මේක කම්පියුටරයිස්ඩ් ඩොක්‍යුමන්ට් එකක්. ඒකෙ අතින් ලියලා අපි බාරගන්නේ නෑ. ගිහිල්ල හදන් එන්න. අනිත් එක ඔයා දන්නවද, රේගුවට වැරදි තොරතුරු ඉදිරිපත් කිරීම බරපතල වරදක් බව. මට ඕන නම් ඔයාට, ඕගොල්ලන්ගේ කම්පැනියට එරෙහිව නීතිමය පියවර වුණත් ගන්න පුළුවන්" යි කියමින් ලියකියවිලි සියල්ල නෝල් වෙතට විසිකෙරුවේය..

තවදුරටත්, ඉල්ලීමෙන් හෝ පින්සේන්ඩු වීමෙන් හෝ පලක් නොවන බව නෝල් හට අවබෝධවිය. වෙනදා කිසිඳු සෙවිල්ලකින් තොරව ලබාදෙන මෙම ලියවිල්ලට අද මෙතරම් දැඩි නීති රීතී මතුව ආයේ ආණ්ඩුවෙන් සම්මත කරගත් කිසියම්  නව පනතක්, නීතියක් නිසා නොව, නැවෙන් සිත්සේ කොල්ලකෑමට නොලැබුණ බැවින් බව නෝල් හොඳින්ම දත්තේය. සිය ප්‍රධානියාට සියල්ල වාර්තා කරමින් නෝල් වැන් රථය වෙත දිව ගියේ හැකි විගසින් සිය කාර්යාලයට යාම උදෙසාය. මෙයින් දෙමාසයකට පමණ ඉහතදී නෝල් විසින් මෙම නිශ්කාශන පත්‍රිකාව පරිගණකයෙන් නැවත සැකසූ අතර එහිදි අත් වැරදීමකින් ඔහු අතින් මෙම දින මාරුව වන්නට ඇතැයි නෝල් අනුමාන කෙළේය. එසේ සැකසීමෙන් අනතුරුව බොහෝ වාර ගණනක් මෙම නව පත්‍රිකාව යොදාගෙන නිෂ්කාශන සහතික ලබාගත්තද ඒ කිසි දිනක රේගු නිලධාරීන් මෙය නිරීක්ෂණය නොකළේය. ඒ  දොලපිදේනි වල ආනුභාවයෙනි. උදෑසන සිදුවූ  සිද්දිය අරබයා දඩුවම් දීමට වරදක් සොයන කල්හී මෙය ඔවුන්ගේ ඇසගැටී ඇති බව නෝල් හට සැකයක් නොවුණි.

අඩ හෝරාවකට පමණ පසු නෝල්, නිවැරදි කරණ ලද පත්‍රිකාවත් සමඟ රේගු නිලධාරියා ඉදිරියෙහි පෙනී සිටියේය. එසේ පැමිණෙන  අතර නෝල් බිය වූයේ නිලධාරියා නැවතත් කොහේ හෝ යාවිදැයි යන්නටය. ඔහු එසේ පිටව ගියහොත් නැවතත් හෝරා කීයක් බලා සිටීමට සිදු වේදැයි කිසීකුටත් කිව නොහැක. වසනාවකට නිලධාරියා සිටියේය. එය භාරගත් ඔහු, නැවතත් ලියකියවිලි පරීක්ෂා කිරීම ඇරඹීය. අධෝමැයි තවත් එකකි !

"ඕගොල්ලන්ගෙ මැනිෆස්ට් එකේ තියන ගානයි, කැප්ටන් දීල තියන ඩෙක්ලරේෂන් එකේ ගානයි ටැලි වෙන්නෑ. කෝකද හරි?"

"සර් මැනිෆස්ට් එක හරි."

"එහෙනම් ඇයි කැප්ටන් අපිට වැරදි තොරතුරු දීලා තියෙන්නෙ?"

"සර් කැප්ටන්ට වරදින්න ඇති."

"ඕගොල්ලො හිතන් ඉන්නේ මේවා සෙල්ලම් කියලද ? කැප්ටන්ට වැරදුණා නම් ඔයා ඒවා චෙක් කරලා බලන්න ඕනා අපිට දෙන්න කලින්. කරන්න ඕනා වැඩේ නොකර වෙන වෙන අනවශ්‍ය වැඩ නම් කරන්න යනවා. එක්කෝ කැප්ටන්ට ඇවිල්ලා මේක හදන්න කියන්න. නැත්නම් ඔයා ගිහින් මේක හදන් එන්න"

"හරි සර් මම හදන් එන්නම්" යි කියා වහා එය අතට ගත් නෝල් අඩියට දෙකට එතනින් නික්මී නැව බලා ගියේය.  නැවට ළඟා වන විට සිය වැඩ අවසන් කොට තිබූ කපු‍ටු ‍රැල, නැව අසලට වී සිටි අතර නෝල්ව දු‍ටු වහා ඔහුව වට කර ගත්හ.

"මහත්තයෝ ඔයා කොහෙද යන්නෙ, නැව් ඉවර වෙනකොටම? දැන් නැව ඉවර වෙලා කොයි වෙලේද? අපි මෙතන වේලි වේලි බලන් ඉන්නවා. අපිව යවලා ඉන්නකො"යි අයෙකු සද්දය දැම්මේය.

"හරි හරි මට තව පැය භාගයක් දෙන්න මේ පොඩි අවුලක් තියනව ක්ලියරන්ස් එකේ. එක හදා ගත්තු ගමන් මම එනවා ඕගොල්ලන්ගෙ සල්ලි ගෙවන්න"යි ප්‍රගුණ කළ ඉවසීමෙන් යුතුව නෝල් පැවසීය. නමුත් මෙහිදී එක් සේවකයෙකු අසභ්‍ය වචනයෙන් කියූ යමක් නෝල්ගේ සවනත පතිත වීය. සැම දෙසින්ම එල්ල වෙන පීඩනයෙන් මිරීකි, තෙරපී සිටි නෝල්ගේ ඉවසීම, තෙරපෙමින් සිට වහා විධාරණය වන්නාවූ ගිණිකන්දක් මෙන් පුපුරා කඩා හැලිනි.

"මෙ හලෝ, තමුසෙලාව යවන්න කලින් මම නැව යවලා ඉන්න ඕනා. අනිත් ඕන මගුලක් කරන්නේ ඊට පස්සෙයි. ඉන්න බැරිනම් යනවා." දැඩි ස්වරය කපු‍ටු ‍රැල මදකට මෙල්ල කරවීය. ඔවුන් නොතැකු නෝල් දඩිබිඩියේ පෙත්මග නැග කපිතාන් වරයා හමුවට ගොස් අදාළ නිවැරදි කිරීම කරගෙන නැවත රේගු කාර්‍යාලය බලා ඉගිලුනි.

"මිස්ටර් මේක හොඳට අහගන්න. ඔයා සමහර විට තාම මේවට අලුත් ඇති. මේ වරායෙ වැඩකටයුතු වෙන පිළිවෙළක් තියනවා හරිද ? ඒවා වෙනස් කරන්න හදන්න එපා. ඔයාට වැඩිය ගොඩාක් ලොකු මිනිස්සුත් ඕවා වෙනස් කරන්න හැදුවා. ඔය ටික ඔයා ගිහින් කැප්ටන්ටත් කියන්න." නිෂ්කාශන පත්‍රිකාව නෝල්ගේ අතට පත් කරමින් රේගු නිලධාරියා කළ දේශනාවයි ඒ. එය අතට ගන්නා විට නෝල් හට විශාල සහනයක් දැනුණද, විය යුතු හානිය සිදුවී හමාර වී තිබුණි. දොළහට යත්‍රා කිරීමට තිබූ නැව, පිසාචයන්ට නිසි පරිදි දොළ පිදේනි නොගෙවීමේ වරද නිසා පැය හතරක පමාවකින් වන්දි ගෙවා තිබුණි. නැව සැලසුම් කර තිබූ පරිදි පිටත් කොට නොහැරීමේ වරදට දොස්  පවරා චෝදනාත්මක විද්‍යුත් ලිපියක් ඒ වනවිටත් නෞකා සමාගමෙන් පැමිණ ඇති බව නෝල්ගේ ප්‍රධානියා ඔහු වෙත දන්වා සිටියේය.

අල්ලස, දූෂණය, නිලධාරිවාදය ආදී කී නොකී සුවහසක් ව්‍යාදීන්ගෙන් බැටකන කොන්ටෙයාන්ස් නගරයේ ආර්ථික මර්මස්ථානයෙහි වත්මන් ඛේදජනක ස්වරූපයෙන් කොටසකි මේ. ඔඩු දුවා, පැසවා, ඕජස් ගලන මෙම වනයන් සුව වීමකින් තොරව, ඇය කවදා නිදුක් නිරෝගී සුවයක් ලබාවිදැයි කා හට නම් කිව හැකිද? මෙම දූෂිත නිලධාරීන්ට, අලස සේවකයන්ට පින්සිදු වන්නට බාහිර ලෝකය කොන්ටෙයාන්ස් දෙස බලනා ආකාරය පිළිබඳ මනා වැටහීමක් තිබූ නෝල්, විටෙක කොන්ටෙයාන්ස් ජාතිකයෙකු වීම පිළිබඳ සිතින් අපමණ දුක් වූ අවස්ථාද නොතිබුණේ නොවේ.

එබෝලා රෝගියා | තෙවන කොටස - පලායාම සහ ලුහුබැඳීම............

ලියුවේ;

සෙන්නා / 01.04.2016